El la nuntempa ĉeĥa
literaturo |
Věra Ludíková EKAŬDI
LA ANIMON poemoj kaj tekstoj Enkonduko Antaŭ
mi kuŝas paperfolio, kaj mi serĉas vortojn, per kiuj mi prezentus
min al vi koncize. La
plejgravaĵon enhavas la metaforoj de poemoj, kiujn mi verkas jam de junaĝo.
Jam en tiu tempo la aŭskultantoj povis aŭdi ilin en Viola aŭ
legi ilin en gazetaro. Kiam malfermiĝis novaj ebloj publikigi kaj eldoni
librojn sen permeso kaj sen cenzuro, mi decidis eldonigi sinsekve poemarojn
PESILO, ILI NE SCIETAS kaj EKAŬDI LA ANIMON proprakoste. Miaj poemoj
kaptis intereson de profesorino XING-CAN, kiu enĉinigas ilin. Ofte
mi ricevas la demandon: Kial vi verkas? Verŝajne tial, ĉar oni
bezonas por si mem multon gravan ordigi kaj formuli. Ekzemple oni demandas,
kial la homoj estas neinstrueblaj kaj kial ili ĉiam kaj ĉiam denove
flamigas la brulegojn de malamo kaj de milito. Rimarki iliajn ĝermojn
kaj preventi konfliktojn, kuraĝigi en espero kaj amo - jen estus bela
misio de gepoetoj. Sed iam tiam la propraj kapabloj ne sufiĉas por regi
propran personon. Mi opinias, ke estas ĝuste dividi sian vidpunkton kun
komprenanta leganto. Vespere
mia fenestro estingiĝas kiel la lasta. Longe jam la infanoj endormiĝis
ĉe fabelo, eĉ kiam la taksoj eminente” translokiĝis el
lernejaj kajeroj en la abiturientan atestilon de matureco. La vortoj elmergiĝis
el sekretaj kaŝejoj, el profundaĵoj kaj ankaŭ el bluaj altoj,
por doni nomon al tio, kio tiom suferigas kaj samtempe alportas unikan feliĉon. Věra Ludíková Hodiaŭ
preterpasu min piedpinte Mi elpaŝos
el mi fingropinte, miaj
piedoj vagos sur tegmentaj dorsoj kaj valoj. Mi elpaŝos
el mi fingropinte, miaj
piedoj transpontos oratantojn de frontonojn. Mi elpaŝos
el mi fingropinte, ĉu
vi aŭdas min? Halo, ĉielen mi vokas, enĵetante
telefonajn monerojn. Bonvolu
meti, Sinjoro, viajn manojn sur tegmentajn dorsojn, fleksu
ortantojn kaj kurbigu ilin en kvarajn dimensiojn, dancigu
en muziko magnetojn de la tero. MI
INSISTAS: AMU VIN RECIPROKE * * * Rubujoj Kreskado
ne videblas, kaj
tamen ĉiujare fruktoj maturiĝas. Kreskadon
de l' homeco vi intencas ekkompreni
el
pot-splitoj, forfalintaj de viv-eventoj, ne plu
bezonaj, forĵetitaj
post kabanoj ekstervilaĝe. Tiam la
homoj emis ornami ceramikaĵojn, armilojn, certe
ankaŭ sin beligi. Kiom ni
hodiaŭ devancis ilin, kion
sciis pri la mondo tiuj mizeruloj, sklavoj
de dioj, de malsato kaj de aŭguristoj. Kion, se
iu prijuĝus la enhavojn de niaj rubujoj, kiun
gradon de kultur-dekadenco li al ni aljuĝus, pri kio
juĝus li laŭ malnovaj ŝuaĉoj, ladaj ujoj, nuraj
splitoj sen ornamoj, laŭ ĉifonoj kaj panŝimo? Al
posteuloj pruvon ne prezentos plu la
karbonmetodo pri
mortintoj el amas-tomboj. La fumon
de murdatoj en gaskameroj jam antaŭlonge
forportis la aero. Kreskado
ne videblas, la
fruktoj de l' homeco maturiĝas lante. * * * Ili ne
scietas Kiam vi
ploremas sincere, sentante
triston nehipokritan, la mondo
indiferentas, ĉu vi aŭskultas el
Mozart aŭ el Betoveno. Malantaŭ
larmo ĝi vidas histerion, kontraŭ
kiu preskribendas glacia akvo. Kiam mi
ploremas sincere, sentante
bedaŭron nehipokritan, mi
ripetas al mi komparon: Kiam
stelo naskiĝas aŭ pereas, travivas
ekbolon kaj falon en
enormaj temperaturoj kaj premoj. Kaj al
homoj ŝajnas post longa esplorado ĉio
nur ekfulmo. Bildo de
Salvador Dali Mia
bandaĝo brakumas la mondon, per
naiveco mi narkotas la homojn. Mi
puntas kiel pitono, logikas
kiel struta plumo. Ekzaltita
de ekzekutaj eŝafodoj, mi
plezuras aerpendi kaj teruras. Vekante subprematan
kontraŭpremon, al
veantoj mizeron mi distribuas, rezignigante
pri defendo kaj disfendante reziston. Mi estas
terora teruro, teroro de teruroj, opio de
kapoj papavaj. „Averto antaŭ intercivitana
milito.” Silenta
poŝt-ludo Kreivaj
manoj per dukatetoj prisemis la teron, eksidis
sur orajn disketojn en libere pendantaj jupoj, sur
korsaĵojn, violonpontetojn, sur
iliajn kordojn por rememori ludi... Kiam vi
kurtene dismetos vian vestaĵon, suspiros
kronetoj sur la kapoj dolĉamare. Kaskadojn
kamomile lavitajn vi frizos en
nodojn gordiajn - Angoro
martelas kiel timpana simfonio. Mergi la
frunton en etajn kamomilojn! Kiam la
solvaĵo estas supersaturita, naskiĝos
kristalo - SENDU ĜIN AL PLUAJ! Mia
animo havas
maskon kunulon vangon. Tie ĝi
loĝas, ĝelajn brikojn masonmetis
rikoltantoj de pomoj prohibitaj. En
granda renkontado nin kaj niajn antaŭulojn agordis
por resonanco la vibriĝo de Ĝemeloj, la
kolonaro de la katedralo Notre-Dame. * Kaheletoj
sur planko de ŝaktabuloj
kaporompaj, ni scias
- tie estas celo kaj ni
iras aliloken kaj apuden. * Duboj
stumblantoj - vin
devancis militantoj, murrompaj
ramoj, cerboj virŝafaj. * Ni fidas
vin kiel
kolonojn el salo, kiam vi
malfermas buŝon, malseka
mensogo forrompas kristalon. Oni dispremis
kolon-kanelon, ĉizitan
por fremdaj dioj. Oni
translokis frontan tabelon por alia
akto de la teatraĵo: Divide
et impera!” La
malbeno ŝvelas ĝis nun. * Oni
fragmentigis ziguraton je
eternaj brikoj. Kliniĝema
kloŝfloro dissonorigis
reviviĝon. * Timo
sidas sur animo kiel
pruno sur kuko, ŝtopita
buŝo englutas eĉ kernon. * Tuj nun
vi volas ekkoni senmezurecon de la
Universo - vi povas
ĝin dedukti el pinĉo da tero. La
okuloj ne sufiĉus, la kruroj ne servus. * La Tero
estas Dia polmo malfermita, sur nervetoj
de la sorto ni iras piede. * Al la
tercentro de ĉie estas same proksime, sed pli
dista estas la via ol mia Dio. * Se vi
desegnas liniojn rekte antaŭen, la vivo
ilin deflankigos zigzage. Mi donas
al vi stabilon kaj anim-ŝlosilon, nur ne
volu ĝin perdi stult-age. * Sur
blanka pergameno per krajono mi ŝanĝos
mian nomon je la via Kiam mi
turnos ŝlosilon en pordo al nekono, mi
deziros bonon por vi esprimi - Sur
blanka pergameno per krajono vi ŝanĝos
vian nomon je nomo mia Kiam mi
turnos ŝlosilon sur vojo al nekono, mi vin
protektos, kion devu timi - * Antaŭskribita
de cirkonferenco en
mirego vi ekkonas eliran
punkton. * Enplektigo
pro averta puno en
radaron de Fortuno trafas
suverenojn. * Se al vi
ŝajnas, ke vi
malgajnas tufojn
da orkideoj, ne kredu
kalumniojn. * La tutan
tagon sole por si gardi, kiam
tamburetoj flute sonas. Povi sub
la ĉielon ne rigardi, je kies
konto hodiaŭ ili insultas. * Tra
kudriltruo de celkonformeco trairas
kruda sekalfadeno. Kial ne
aldoni pli da koloreco - Direktata
de perpendiklo ne klinu
kapon, ne
subenturnu okulojn, lasu
senton sen ŝanĝo. * La maro
eksusuris antaŭ
sablo de la plaĝo de jaroj. Blanka ŝipo
sur ĝi navigas kiel
nubeto en blua ĉielo afabla
fantazio. * Per kio
volas vi haltigi ekkurintan
sunan paŝon. Fleksebliĝintaj
manoj estas cigna ombroludo, flugemaj
blankaj lanugoj post oro
de forvelkintaj tusilagoj. * Amoko
kaj Amoro najbarproksimaj
en aboco estas
formoj de frenezeco de detruado kaj amo.
Amoro kaj Amoko je la
alia ŝanĝiĝas, indiferenteco
estas indiferenteco. * Noktoj
kiel nigra kafo, nigra
efika unuavide, de nokto
nigra infiniteco kun
pedunkloj de rememoroj... * Knabino
estas de suno trapenetrita pejzaĝo kisata
sur buŝo fermita per sigelo. Okuloj
palpas la sorĉan, la plej belan, la esencan... * Nigra
sambuko kun blanka tufo, al suno
vi turnas vian sopiron. Mistera
Hamleto en veluro vestita, post
sepa sigelo vi trovas plu... * Mi
varmigas vakson de festa kandelo en streĉitaj
manoj de arkpafanto, el mia
varmo kvanton mi doni provas - ke el la
fajranta ne restu meĉeto duonbruliĝinta, kiu
morgaŭ apogi ne plu povas. * Mi
lernas aŭskulti interparolojn de aceroj, mi
klopodas enpaŝi en radiketojn de poemo. Vin mem
klopodas mi kompreni. Mi
klopodas ne vundi. * Oktobro estas
flamo de tridek sorpujoj, tridek
ekkrioj sur pomujo. Prunoj
estas larmoj de nuda branĉo de virino. Oraj
platetoj ne kovros dezertajn kortetojn. * Noktoj
kiel nigra kafo, nigra
efika unuavide, nokto
sendorma, ĉu
konas vi savkoridoretojn? * Miaj kolonaroj
flugilportantaj - miaj
suprenspiralaj ŝtupoj anobiaĵaj - Splite
rompita estas kristala globo. En
brilraketoj de cirkulantaj fajreroj vi
eldiras KIAL ĝuste
vi restas sen helpo. * Por mia
kristala globo kungluita
el splitetoj, deprenataj
restaĵetoj, kio
enfosiĝis en fingrojn en la
tutaĵo por ĉiam mankas. Alia
estas mondo sub ĉielo alia. * La animo
konas vortojn, oscilantajn
tien-reen en alto
ie supertere. Kiuj
unufoje aŭdos ilin, pro
mirego mutiĝos plej vere. * Vi kaŝas
torenton de homa tenero en
nebulon blankan, monstran, ĝis
nevolo aŭdi vortojn de l' animo antaŭ
ol lipoj por ĉiam cindriĝos. * Tero -
jen polmo malfermita de Dio, ĉe
randoj laŭvicaj enfalejoj. Ĉiu
mem lumportanto sur
nervoj de l' sorto ni kuros. * Mi
forbalaas polverojn de via vojo, ili
enfalas en miajn okulojn. Ne miru,
ne esperante tion, por
momento mi eksilentos. * Se vi
tiom emas frapi la
pordon de kontraŭa domo, konfidu
fajron al puto. La
akvonivelo refraktos nomtabuletojn, kiujn vi
volis premi per polmoj. Ne levu
martelitan frapilon kontraŭflanke. La koro
nur por vi martelema preterirus
vin neaŭdate. * Nur
preterpase vi malfermas koverton. Legi vi
ne pretas, kiam vi
leteron demetas per
tiktakado de l' animo plenigitan. * Kiom
pezas nigra guto, nigra
perlo de ŝnureto falinta, nigra tuĉo
sur pieridaj flugiloj amplene
desegnita - * Al vi ŝajnas,
ke animo perligas frostiĝintajn
larmojn el kristalo. Jen nur
arĝentajn monerojn en arboj dispendigis
pluvo. * Kiel
papilioj en animo oscilas membranhavaj
buntkoloraj pensoj. La
gastiganto fortimigis pieridon, la
festenanto ne ekvidus ĝin. * Somero -
duonpaŝe al aŭtuno - ne
demandas pri la senco de maturado, pleniganta
formojn ĝiskomplete. Aŭtuno
koloriĝinta kvazaŭ pro ĝojo finos
sian verkon, pom-granadetojn
disrulos. * Novembro
rondeltranĉis tridek kvin krizantemojn, tridek
kvin nuancojn forkalkulis. Verdaj
farbotavoloj antaŭlonge estas forviŝitaj per viŝtukoj
de nebulaj matenoj. Tra
defalintaj folioj iradas kun ni belo kiel
tempo, posedanta nin mem. * Super
barilstangoj nebuloj flosas kiel
tralavataj blankaj akvareloj, ĝis
distingeblas nur konturoj. Pli
malproksime en kohortoj staras pice-strioj, ĝis
monto foren sin anoncas alifoje
por supreniro. * Lampistoj
konas brilon de vespersteloj. En junaĝon
foliumi ili virinojn tiel instruas, ke
sekreton, de lipoj gluitan el trezorejoj iu alia
ne legu trans ilia ŝultro. * Kandelbrilajn
tintilojn el
maldikaj arĝentfolioj - dispendigos
da ili milojn en
verdaj pingloj sankta vespero... * Virino
estas sekreto de lipoj
sigelita. Kiam kun
amo vi ilin malfermos, vi
trovos invitilon por paciĝo. * Kiel se
animo pufigas plumetojn, estas
banaleco per rubando de belo bandaĝita, kiam neĝas. * Peniko -
jen plumo de poeto, ambaŭ
bildojn pentras. Kien unu
vortojn direktas, la alia ilin
per okro kolorigas. La vivo
estas pentristo pasia, kun
mevoj la teron trarigardas. Kiu per
krajono skribas en nekonatecon, pro tera
bluo senpeziĝas. Ĉielarko
ploras, gutetas pluvo, saltas
kiel guto de hidrargo. Forigu
folieton post folieto, malfermu
algluitan koverton. * Mi kuras
sur ardigitaj ŝtonoj, akrajn
vortojn ne rememorante, precipe
se vi butonfermas antaŭ
mi vian animon. Mi kuras
sur ardigitaj ŝtonoj, ardaj
vortoj enbruligas sin en la animon. * Mia
animo zorgoplenas, kvazaŭ
ĝi multon scius, elsub ĉevalaj
piedingoj de invadanto iam ĝi
jam manplendis. Vortforman
alĥemion en ia
ajn harmonio li tamen
ne volus kompreni. * La animo
flustras por si mem, formuletojn
de parolo ĝi ne demandas. Larmojn
kiel pilketojn ĝi forrulas, ĝis
iu, kun kiu ĝi volas esti, kial ĝi
suferas, ĝin demandos. * La animo
ĝemas silente, ĉar
mem ĝi bone scias, ke per bruo
ĝi ne malakrigos eĝojn. * RUT Longe
mi preparis min por la hodiaŭa vespero, kiun mi longigos eĉ multe
trans la noktomezon, por noti antikvan mesaĝon. Sole la hodiaŭan
vesperon mi volas dediĉi al ĝi, ĉar pli longe mi ne rajtas
prokrasti miajn devojn. Jena momento apartenas al vi, junulino Rut. Mi provos
koncentri min plene al vi por elvoki vian bildon kaj por trovi vortojn, kiel
vin proksimigi, por ke vi estu io pli reala ol nelegebla streketo notita sur
la muro de viktimoj. Mia Sinjoro, mi petas, se vi deziras, ke mi priskribu la
dramon de la junulino Rut, donu al mi forton ĝuste hodiaŭ, en la
festotago de mortintoj. Jam longe mi klopodis kompreni la grandan perfidon,
per kiu kulpis kontraŭ vi homo plej proksima. Longe mi devis pensi pri
vi, junulino Rut, kvankam vi mortis antaŭ mia naskiĝo, ĉar
tujaj decidiĝoj, eĉ trapensitaj, estis por vi drame fatalaj. Viaj
okuloj aperados antaŭ la miaj kaj persekutos min, ĝis mi finskribos
almenaŭ koncize vian nefinitan historieton, ĉar mi jam ricevis
plumon en la manon, kuraĝon kaj volon mi ricevas ĝuste nun. Ŝajne
ne estis hazardo, ke mi vidis en fotografaĵo viajn profundajn nigrajn
okulojn sur fono de glata bruneta haŭto, kiuj kvazaŭ alvokis min ne
formeti ĝin facilanime, sed kompreni ilian apartan funebron. En
skatoleto estis ordigitaj iliaj sekretoj. Kovrilo demetita parte malkovris
liniojn de ornamaj skriboj, neniam malesperon. Ne tralegu, ne foliumu, kiu
estis la lasta. Ŝi certe ne supozis, eĉ ne kredus, ke ŝi ne
plu renkontiĝos kun sia fianĉo, kiam ŝi deponis la fianĉinan
heredaĵon ĉe liaj gepatroj, antaŭ ol ili fariĝos edzo kaj
edzino, kiel ili promesis al si. Blankajn pladetojn finitajn per ruĝa
marĝeno ili kune elektadis kiel anticipe kalkulitajn, akrobatajn,
stringajn malbonaŭgurajn informojn, avertantajn. Mi ne konis Rut, mi
vidis nur kelkajn ŝiajn portretojn kaj aŭdis rakonti historieton,
kies finon neniu konas, mi nur scias, ke ŝi ne revenis hejmen kiel
multaj aliaj, kiuj devis porti la stelon de David. La nigraj okuloj de la
portreto dokumentas pri neplenumita amo de juna pomarbo, kiu sovaĝe
kreskas en ĝardeno, kaj kvankam ĝi proponas sian manon al la suno,
ne maturiĝos sur ili eĉ etaj pomoj, kaj ŝi sentas sin kvazaŭ
sovaĝa pirarbo sur kampo, kvankam ŝi vivis en superluksego de
silkaj ŝtrumpoj kaj veluraj kolumoj. Ili promenis alkroĉitaj al si
kaj tenante sin je la mano kvazaŭ serioza duopo kun peltaj kolumoj. De
vaste kaj distance plendetoj de vortoj havas kiun peti pri helpo, rememoris
Rut, kie ŝi faris eraron. Se ŝi ĝuste nun frakasus sian kapon
kontraŭ la muro, nenion ŝi revenigos reen. Fraŭlino Rut
devenis el respektata familio, sur kiu tamen kuŝis ombro, ĉar la
panjo estis judino. Ŝi ne estis plene sana. Rut tre amis ŝin kaj
estis zorgoplena, kien oni forveturigos la patrinon kun ia transporto. Kvazaŭ
ŝi sentus, ke la patrino forveturas en lokojn, kie elsublimis la animoj
de la karceristoj, ŝi volis kun ŝi resti ankoraŭ momenton, ankoraŭ
ion rakonti al ŝi, por ke ŝi ne restu tiom sola dum la vojaĝo
al nekonateco. Sed antaŭ ol ŝi atendis tion, la vojaĝo finiĝis
per pordego kaj pikdrato. Abruptaj, gorĝostringaj estas la malbonaj
informoj, avertantaj. De ekstere mi imagas ŝin en ŝlosita vagono,
sed sian sorton ŝi decidis jam antaŭe, kiam ŝi transpaŝis
ĝian sojlon. Kaj tie, sur la loko de destino, ŝi ne povis kredi, ke
ŝin, Rut, filinon de miksa geedzeco, ĉar la paĉjo ne estis
judo, sed kristano, povis trafi tio, kio trafadis jure validajn judojn. Ŝi
ja havos, pli precize dirite estis havonta edzon kristanon kaj estas
preparita vivi kun li laŭ la leĝoj de lia konfesio, kiel alie - en
ilia hejmo eĉ ne pendis ujo kun sankta skribo super la porda sojlo. Sen
sanktaj vortoj estis ringoj kaj valoraj ŝtonetoj de antaŭuloj kaŝitaj
en la tero. La vojaĝo impresis ŝin kiel koŝmara sonĝo,
sed ŝi baldaŭ devis vekiĝi. Je kelkaj tagoj pli frue, se ŝi
estus fianĉino... Nur la nuboj nenion sciantaj, kio ĝuste nun
okazas, ŝajnis al ŝi malbonaŭguraj kiel sovaĝaj ĉevaloj
kaj flugantaj vulturoj samtempe. Nuboj nenion sciantaj, ruĝaj nuboj ŝajnis
al aliaj okuloj nur kiel ĉielruĝo, kiel ruĵo sur lipoj,
promesantaj ĉarmon ankaŭ por morgaŭ. Mi sonĝis sonĝon,
ke ruĝaj ŝtonbuloj altaj ĝis tibioj kvazaŭ ovoj tiranosaŭraj
obstaklis sub la piedoj, brulis eĉ sub la palpebroj. Mi sonĝis tiun
sonĝon, ne sciante, kiel ĝin klarigi. Kaj poste mi reimagis la
okulojn de junulino Rut, kaj ĉion, kion mi aŭdis pri ŝi, en
enkadrita bildo de teruroj, kiuj ĉirkaŭhantis kiel monstraj fantomoj
la koncentrejan Eŭropon. Nur nelonge, unu stacion antaŭ ol vi
transdonos al ni torĉon, mi kunveturos, rememoru, panjo, kion vi ne
diris al mi ĝis nun. Sed la patrino klopodas persvadi la filinon, ke ŝi
revenu, ke ŝi ne envagoniĝu. Ŝi rememoris la vortojn, per kiuj
estis persvadata la biblia Rut reveni al la gepatroj, sed same vane. Antaŭ
ol vi sukcesis aparteni unu al la alia, li komencis timi. Kuru, rapidu al via
knabo, ne akompanu min plu, forgesu fieron, diras la patrino al la filino,
kiun ŝi tre amas kaj pri kiu ŝi timas pli ol pri si mem. Sed ne plu
estis kien reveni. La antikva biblia Rut ne falas en abisman malplenon,
kvankam ŝi ne obeas sian bopatrinon, ne liberiĝas de ŝi kaj ne
revenas al siaj gepatroj. Lule konsolita de la biblia rakonto la patrino
kredas, ke ankaŭ ŝia Rut eskapos el la tigraj ungegoj, kvankam sen ŝi,
ĉar la filino estas laŭ la patrino nur duone judino kaj per nupto
povas kristano tiun malbenon (aŭ honoron) forviŝi, nuligi kiel
malan matematikan signon. Sed la pordego de la lagero estas pli ol abismo, ĝi
estas kvazaŭ eterna silentado, kiam ĝi estas silentado inter
partneroj. Rut scias pri la magia povo de la geedza ceremonio kun kristana
edzo kaj kun granda espero penas transdoni al la fianĉo mesaĝon, ke
ŝi atendas lin, atendas, ĉiam pli urĝe atendas. Eĉ por
momento ŝi ne dubas, ke scii, kion fari, ne estos por li problemo, kaj
ke li kompreneble venos por ŝi. Ili konis sin jam delonge, ankoraŭ
antaŭ la milito, kiam la ruĝaj tramoj tintis kiel muzikantaj
sonoriletoj de palaco Laŭreto, kiel paradizaj sonoriletoj, aŭ ĉu
eble kiel mortsonoriloj? En la stratoj, kiuj ankoraŭ ne estis tiom
obskuraj, flamigis lampistoj ludemajn lumojn kaj antaŭ la mateniĝo
estingis ilin por geamantoj, kiuj tenante sin je la manoj, promenis tra la
stratoj de vespero ĝis mateno. Nun regas tenebro, en la anguloj
sentineloj de turoj, urtikoj enlasas nenion tien nek reen. Tra la breĉo
de rememorado alkuris ĝis ĉi tie, sur la plafonajn makulojn,
videblajn de la supra kuŝbreto, vetĉevaloj kaj ili galopas vetkuron
pri la vivo. LONGE VI ATENDOS MIN VANE. Ofte mi pensis pri la knabino Rut,
kiu aperis pro eraro, kiel multaj aliaj, post la pikdratoj de fortikaĵoj.
La atendado estas senfina. La patrinaj manoj jam estas malplenaj, de branĉoj
forfalis ĉiuj folioj. Malfortajn brakojn la knabino etendas, per kiuj ŝi
nun sin defendas. Al infanoj la manoj tute ne kreskis, en la vizaĝoj
estas nur grandaj, mirigitaj okuloj. Mi meditis pri la junulino Rut kaj
verkis poemon pri knabino de tiu nomo. Sed por ŝi ĝi estis nur
konturo, kvankam probabla, de ŝia travivaĵo, kaj kun urĝemo de
maljustumita animo ŝi konigis al mi plu detalojn, kiujn ŝi dezirus
intuiciigi al iu, kvankam en la realo mi neniam eksciis pli, ol tiam antaŭ
longa tempo, kiam la rakontanto de ŝia historieto parolemis. Li jam
mortis, sed li konis Rut kaj evidentis, ke ŝia sorto ne estis al li
indiferenta, ke li neniam forlasus ŝin, se li estus ŝia fianĉo.
Li volis eĉ edziĝi al ŝi, por ŝin savi, sed la fianĉo
tion malebligis. En malgrandan faceton, en unu renverson de sablohorloĝo,
Rut devis meti sin tuta kaj plena, por la minuto, dum kiu ŝi rajtis
revidi sian knabon, ŝi zorge strebis prepari sin. Ŝi kuraĝigis
sin en sia kredo kaj forpeladis dubojn, rememorante, kiel konduktoro trapinĉadis
blankajn biletojn kiel orelojn de parademaj etulinoj, ekridetis al ili kaj
donis signalon por plua veturado, kiel ili tenis sin alkroĉitaj al ledaj
maŝaj teniloj kaj en ilia ritmo balancetis brilo de la gefianĉaj
fingroringoj, aŭ ĉu eble temis pri pendumilaj maŝoj de
kondamnitoj? Kiel poste grincis la bremsoj, la riza vergaro forbalais ŝuon
de knabineto, kaj li komentis, ni protektus nian infanon pli brave.
Kiamaniere marĉandi kun la futuro pri la somera disvendo - Ili konis sin
reciproke jam longe, jam el la kurso de dancado, elegante, galante, kiel
decas. Se ne estus veninta la milita testado, ili fariĝus modela paro. Ĉiuj
opiniis, ke tiuj du apartenas unu al la alia. Kiel povis Rut per sia pli
ardanta koro intuicii, ke ne tute plene, ke la partnero ne submetiĝos al
la vivprovo pro ŝi? Obeemo elastas, paŝetemas kiel glimanta kimono
de gejŝo. Rut estis obsedata eĉ de kapturniĝo, kiam ŝiaj
okuloj atendis en profundo de tenebro la signalon de amo kvazaŭ el
lontana fremdlando, ĉu li jam sendos ĝin al ŝi. Blua
krizantemo atendas vortojn seriozajn, prudentajn kaj kredas, ke la eraro
eksplikiĝos, ke oni elkondukos ŝin de ĉi tie. Li venis kaj tuj
rapidis foriri. Vortoj adaptiĝemaj, nur malkrede ŝi retrorigardis ĉiujn
jarojn, dum kiuj ili sin konis, ĉiujn jarojn, kiujn ili atendis kaj
sopiris, ĉu efektive restis nenio? Oraj ekbriloj elfunde de dezerto
distanciĝis de Rut. Post la barilo kreskas sovaĝaj rozoj sole grize
nigraj. VI JAM NE ĜISATENDOS MIAN REVENON. La ekkono konsternis Rut,
kiam la tagoj kaj semajnoj estis forkurantaj, ke ŝia amato ja povis, sed
nenion faris, ke li eĉ ne provis etendi al ŝi manon por transpaŝo
de la ponto el la draka monto, sed ŝiaj fortoj ne kapablis kompreni
signifon de indiferentaj vortoj, certe zorge kalkulitaj, vortoj al nenio
devontigaj, kaj ĝis la fino de la vivo ŝi ne sciis ekkredi, kvankam
subkonscie ŝi jam koncedis, ke el ŝia amo restis malpli, ol forto
de zefiro, ol pezo de cindropinĉaĵo, ol polvo sur antikvaj
dokumentoj, kiam ŝi diradis al si VI PREFERE NE ĜISATENDU kun amara
mirego. Kaj poste, kiam ŝi efektive eksentis, ke okazos nenio, kio
liberigus ŝin el kamero riglita de ekstere, ke ŝi sufokiĝas,
poste ŝia animo lastfoje sendis rigardon al la ceteraj, eble ŝi ĝuste
estis staranta apud la patrino, kiun ŝi ne sukcesis protekti, kaj
eksentis abomenan, profunde abomenan momenton de konsciiĝo pri perfido
de tiu, pro kiu ŝi senĉese preĝis, ke antaŭ tia perfido
ne eblas cedi, ke ne eblas ne averti aliajn. Neniu kariero rajtas esti tiom
alta, ke ĝi estu preferata antaŭ la vivo de homo. Neniu kariero
rajtas alporti feliĉon, se ĝi transpaŝas mortan homon. Kaj se
jes, sen ordo statas la universo kaj kun infero supren kuŝas nia mondo.
Sinjoro nia, Dio, mi petas, alian fojon ne permesu tion. Mi petas, ke iu
trarigardu la okulojn en la foto, kiu forviŝis la ceterajn jarojn, al
kiu ne restos indiferenta ies erariĝo kaj kiu priskribos la historieton
denove. Anonciĝu, kiu portas la ringojn de Rut, ŝia oro brulu sur
lia mano kaj li ekhontu, tamen al kiu li redonu ĝin? El multaj gemoj oni
pavimis placojn kaj sur ili palisis piloriojn kaj pendumilojn, ĉar envio
kiel rabia hundo hurlas, malice hurlas. Mankas honoro al la manoj, kiuj ĉion
forprenis de la junulino, eĉ la vivon. Kiel haremaj dancistinoj flatemos
al la amato aliaj virinoj. Junulino Rut, bruneta bela Rut, ĉu mi povas por
vi, por via trankvilo fari pli, ol por aliaj skizi, kiel la sorto ludis kun
vi, kvazaŭ el ŝtonoj altaj ĝis tibikarno, el nigraj ovoj
tiranosaŭraj, pri kiuj ni ne scietas, de kie ili venis, subite ĝermas
la nigra nuntempo. Mi pruntis al vi mian krajonon kaj disponigis al vi mian
tempon, por ke vi povu skribi mesaĝon, kiam vi tiom insiste vizitadis
min en miaj imagoj, vi jam antaŭ longe mortinta Rut. Kaj la krajono
skribis: ne juĝu lin, li timis tre multe. Sed kio alia povas kreski el
lia nova amo ol pipro kaj salo ŝutitaj en miajn okulojn, kiam li ne plu
kalkulas kun mi, miajn leterojn metos for, distance de si, sed kun miaj
teleroj kaj tasoj, kiujn ni elektis komune por ni, kun tiuj jes, sed jam sen
mi, sen Rut. Tia amo sur ruiniĝemaj fundamentoj ne estos bona, ĝi
ne estos bona domo. Antaŭ mi li ne praviĝis. La malbona konscienco
strebos preni vorton kaj pruvi sian superecon, sed super kiu, kiun alian ĝi
denove lezos... De vaste, de lontane la plendetoj da vortoj pri helpo petas,
Dion petas, la manojn etendas supren, li jam elektis novan fianĉinon, li
ne restos sola, ŝi deziros, ke mi ne revenu plu, kaj ŝi preĝos
en tiu senco. Se iu donus al mi akvon, la filino de la alia virino iros akuzi
al la tribunalo. Por kio esti nur preparita fianĉino... La tragika historieto
restis notita nur tiel, ke la pentristo skribis la nomon sur la muron de
konataj viktimoj. Rut Kien vi
iros, mi ankaŭ iros, kaj kie
vi noktos, mi ankaŭ noktos.” Libro
Rut Sur romploko randeĝo videblas efiko de decido - Vi min longe atendos. . . Serpentetoj de morto zigzagaj sur vojo de vivaj zigzagas. Per tempomaŝo ekkapti la punkton de decido - Vi min ne ĝisatendos jam. Vi min eĉ ne atendas - Kial vi pli ŝate ne ĝisatendos - Kien vi iros, mi ne plu iros, kaj kie vi noktos, mi ne plu noktos Mi vizitos vin en rememoroj. Al horizonto tiriĝas verdo trankviliga, ŝajne en malproksimo el monto ĝi
fumas. Flustroj krateraj dormigis timon, kiam la tero kvazaŭ per skalpelo
malfermita elsputos ŝtonojn kaj lafon. Sen atentigo, kiam flustra averto ne sufiĉis, renkontiĝos en ĉirkaŭprenoj
intimaj gardistoj kun voĉoj viktimaj. * Kalkulu pluvajn gutojn de la nuboj kiel petalojn falintajn, subtrahu homajn sopirojn neplenumitajn, eĉ tiel restas maroj senfundaj. Kalkulu ĉiujn folietojn arbajn kiel pluvajn gutojn falintajn, subtrahu homajn celojn plenumitajn, eĉ tiel restas maroj senfundaj. * Poemon starigu super Tero, por povi super Tero vivi. Ĉiun tagon spiri al malfortiĝinta plumo, por ke ĝi rememoru. * Animo konas vortojn, kiuj tien-reen oscilas, post ili restas nur fragila fonlando. Tiujn, kiuj foje aŭdos ilin, ili rekompencos per tenero en koro. * Kiam vi trovos koloron, kiam vi elserĉos vortojn por ĉio kaj nenio, vi alportos pli ol fikcion. Kumulado de satulinoj celas fremdigi vin ankoraŭ pli. Vi forportos nenion. * En skatoleto ordigitaj estas iliaj sekretoj, kovrileto demetita duonmalkaŝis folietojn de ornamaj literoj, neniu malespero. Ne legu, ne serĉu en ĝi raste, kiun vi vidis laste. * De noktomezo al noktomezo vi sentas tempon kiel lupajn dentojn. Se oni nur sonĝus malbonan sonĝon - Monumento de surskriboj el atendataj sekundoj esperon spirale volvas, en ekstertempajn fortikaĵojn de vortoj, kiujn kredi ne ĉesu. * Sub haŭto vi havas akraĵeton, en animo nadleton kun hoketo. Ĝi rondigus brilan perlon en maro de kaŝtanaj kandelingoj, en perlokonkoj azaleaj. Transiru ponton trans Vultavo, la cignoj ilian eltiros. * Esti ĉe la teksado de animoj, ili elektas blankan kuseneton kun punteto de blufloroj kaj sakuroj. Esti ĉe la teksado de jaroj ĉe trafoliumado de tagoj, kiujn ore skribi en kalendaro. * Rakontu ĝin de fino, ke ĝi frapetas ridete sur fenestro kiel ĉielarko, brilaĵo post
fulmotondro, post frosto de liaj vortoj tuj forgesendaj. Rakontu ĝis la fino de la loko de glacioj liberigitaj, kiel vin ĝojigas havi amanton de tagoj ne finiĝantaj, plenigitaj. * Ĉiu sango celas en la kapon, ke vi ne kunsentas mian maltrankvilon. Kial mi donis al vi la tutan animon, al mia tuta estaĵo ŝlosilon. Peza sango celas en la kapon pro tio, ke aliloke vi malŝparas
jubilon... * Triafoje mi ĉirkauiras nebulkaŝitan
monton tra verda vepro sen elrigardo kaj demandas, en kia fatala lando ni estas. Konvinku patrinojn, ke vi distingas daŭran ondofrapadon kontraŭ rokoj de
tagoj, ke vi ilin ĉirkaŭiros aŭ ke vi
scias flugi. * La hejmo, vintra restadejo de migraj birdoj, alkondukos vin portempe al ni reen. Mi volas tiom da belaĵoj al vi diri, sed la koraletojn de vortoj vi kaptas nur tiel - preterpase. * Rondaj ŝtonetoj de akvo rondigitaj ne
kalkuleblas. En okulojn - tago past tago - perceptoj
alflosigitaj estas adiciataj ondo post ondo, ĝis kiam ili liberigos larmojn pro granda
ĝojo, kiu glatan maron per amo ondetigis kaj samtempe en koron celis jam ŝtono. * La kosmo kuŝiĝis per spuroj de
elementoj en vin mem, en viajn polmojn, tempan stophorloĝon ĵus funkciigis. Ne mi. Ĝi restos konservita, kvazaŭ papilioj en alnojn ekflugus por ekvidi rebrilojn de la suno por ĉiam. * Tero estas granda komputilo, direktata de dia volo. Dume nur antaŭlerneja enskribiĝo de
homo lin jam tiel blindigis, kiam li ekkredis, ke en homaj manoj la direktado rezidas. Printempa Ĝis supren mi rerigardas, en
transparentan bluon, en suverenajn regionojn de diaj salutoj, kien revenis alaŭdo, mem diskreta. Al ĝi mi ŝajnas nur polvero sur tapiŝo, io sur tero bruna en salikvergoj, mi, homo kun animo, kun kredo pri homa vekiĝo. Aŭtuno Oro ekkuris aldeklive supren, lum-tonoj vibrigis ulmajn folietojn. Vi pensas: betuloj fieras pro brilaĵetoj. Survoje de aliloke vi iras plej verŝajne
nenien, de nenie aliloken vi rapidas kaj de ekstere ne
vidas, ke ormonerojn plenmane disĵetas arba
bazaro. Kiam folietojn el perlamoto malbutonos alno, kolorajn trezorojn surtere kaŝos nebulo. Vi atendas nur printempon, vane vi nun perdas
tempon. Jam
postmorgaŭ Arĝentmonero la luno sternis sin sur turneblaj folioj de persienoj. Fortimigu malhelan nokton, iom flankentiru solidigitajn ŝtofstriojn.
Radioj eklumigos dubrakan kandelingon de teneroj antaŭhieraŭaj, kara voĉo jam postmorgaŭ vin
salutos. * Fortimigu sekiĝintan nokton per roso de sunaj mateniĝoj, per tenero atendata iam venonte. Post longtempe, kiam de tempo tondata estos belo glata. * Fenestron apertu por animo, ĝi rigardu trans ŝultro, kiel pri ĝi aliaj pensas. Fenestron apertu por animoj, vi montru al ili trans ŝultro, kiel la via ilin pripensas. * El defluejo alfluas falinta pluvakvo. Kaptu ĝin, mergu en ĝin brakojn ĝis
kubutoj, per fingroj ĝuu ĝian molecon kiel kuracajn vortojn, kiujn tiom bezonus juna zorgolaca vango. Morgaŭ vi kaptos molajn pluv-balzamojn, kunigilojn por rilatoj firmaj kiel silka
kablaro, kiun moligas pura akvo, komunikata sento. * Animo en provtubeto analizas la teron. La teron, kiu animon tenas je ŝnureto. Kvazaŭ vi mem al vi estus asizano. * Mia animo havas maskon kunulon vangon La
ĉeno nenie perdis sian kontinuaĵon, neniu ĝia ĉenero
estis rompita, neniu el niaj senperaj antaŭuloj restis sola, sen idoj, ĉar
la genoj transdonis ĝis al mi kaj al vi sian informon kaj ni transdonis ĝin
pluen, al niaj idoj. Ĉelaj brikoj konstruis ventriklojn kaj atriojn de
la koroj, por ke pulsu viveca sango. Fatala
gravito gvidis viron kaj virinon por gustumi pomon desur la arbo de sciado,
kaj tial ĝi forĵetis ilin el feliĉego de la paradizo. Ili
estis ĵetitaj rekte en akvon - nun naĝu mem sur la planedo Tero.
Ili zorgis kune pri la idoj, ili sciis, ke ili apartenas unu al la alia, eĉ
se tio estis iafoje mizerikorda mensogo. El la amo estas elĉizitaj templaj
kolonoj kaj sur ili konstruas siajn volbojn la vivo mem. Dekomence estis viro
kaj virino ege altirataj unu al la alia kaj kapablaj je granda sento,
protektis la amon, kiun ili malkovris, kaj la vivon, kiun ili mem iniciatis. Ĝis
la maljuniĝo vivas iuj kune kiel Ĝemeloj. Preparita vango estas
ekloĝata de animo. Eĉ
se ili disiĝus, vi ne trovos motivon, kial ne havi esperon, kial neniigi
sian vivon. Mia animo havas maskon kunulon vangon, tie ĝi loĝas, ĝelajn brikojn masonmetis rikoltantoj de pomoj prohibitaj. En granda renkontado nin kaj niajn antaŭulojn agordis por resonanco la vibriĝo de Ĝemeloj, la kolonaro de la katedralo Notre-Dame. (El
la poemkolekto Pesilo) Hodiaŭ
preterpasu min piedpinte Mi
restas staranta surtere kaj rigardas en bluon, en la ĉielon. La lumo
supre malpezigas mian animon, min, tiel ke nenio ŝajnas neebla, eĉ
mia preĝo al Vi, Sinjoro. Kiam vi ĝue rigardas bluan rulŝtoneton,
nian Teron, rigardu pli profunden, ĝis kiam vi ekvidos verdajn valojn, ŝaŭmon
de marondoj, blankon de glacimontoj kaj de kret-pecetoj en la manoj de
instruistoj, ĉiam ripetatan klopodon. Mia
Dio, mi petas vin, protektu miajn plej proksimajn. Diru al ni, kiel ni ĉiuj
povas protekti nin kontraŭ sekega dezerto, kontraŭ sulfuro de
vortoj, kontraŭ mi mem... Mi
rigardas al la steloj. Arĝentaj retoj ekkaptas demandojn pri la senco de
revenoj, kiujn Vi kaj la animo jam de longe konas. Vi donas al mi favoron
skribi la poezion. Se Vi permesos al mi noti Vian komunikaĵon, mi
vicigos la vortojn tiel, ke tiu, kiu ilin prenos en la manojn, sciu, ke ne
estis donita pli granda Via donaco ol la eterna stelo amo. Distingu
la amon, ekkonu ĝin ĝustatempe. Dume
mi provas nur per miaj homaj fortoj vidi Vian lumon, fortimigi ombron. Hodiaŭ preterpasu min piedpinte Mi elpaŝos el mi fingropinte, miaj piedoj vagos sur tegmentaj dorsoj kaj
valoj. Mi elpaŝos el mi fingropinte, miaj piedoj transpontos ortantojn de
frontonoj. Mi elpaŝos el mi fingropinte, ĉu vi aŭdas min? Halo, ĉielen
mi vokas, enĵetante telefonajn monerojn. Bonvolu meti, Sinjoro, viajn manojn sur
tegmentajn dorsojn, fleksu ortantojn kaj kurbigu ilin en kvarajn
dimensiojn, dancigu en muziko magnetojn de la tero. MI INSISTAS: AMU VIN RECIPROKE (el la poemaro Pesilo) Pesilo La
firmamenton ĝuste nun beligas tagiĝo. Sur la vojon malsupren, kiu
zigzagas inter piceoj kaj filikoj, lumas la lasta nokta stelo. El arbustoj vi
aŭdos birdan vekiĝon. Estas mateno, baldaŭ ni adiaŭos
nin. En la bazaro de vortoj serĉas kameon tiuj, kiuj kune interparolas,
revenante el vesperfesto surmonte. Por momento ili ankoraŭ restos kune.
Sveltaj knabinoj ŝanĝiĝis je spertaj virinoj, kiuj por hodiaŭa
vespero surprenis orajn braceletojn. La haroj de knaboj, nun grizaj,
apartenas al sukcesintaj viroj. Kiel ni ĉiuj nin en ni portas, estas
mirinde. Iuj denove ne alveturis. Vespere
elnavigis el haveno ŝipetoj de forgesita rido, la tutan vesperon kaj la
tutan nokton ili estis gajegaj. Apenaŭ kelkajn vortojn vi aŭdigos
al tiuj, kiujn vi renkontas plej ŝate, tiel flugas la tempo, kiu kun iu
alia tiel malrapidas... Nun ili iras kun sia instruisto, la ceteraj jam
foriris hejmen pli frue kiel ĉiam, kiam ili post jaroj por mallonga
tempo renkontiĝadis. Skribu
kaj telefonu, poste ni jam adiaŭos nin. La ŝipetoj de antaŭa
rido jam refas velojn. El
pompa brilo, el dancaj cirkuladoj, perlantaj tostoj en facetitaj glasoj, el
oraj pilkoj, per kiuj en reĝa pilkludejo por admiro oni ludas, ĉiufoje
superas la ekkono: kiam ni ĉiuj etendos al ni reciproke la manojn,
hejmen iros kune ni du, trairadi la bazaron, aĉetadi sen rabato. Pesilo Miaj okuloj volis ekbrili Viaj pupiloj en la miajn trabruligis sin Laŭ senpeza spiralo ni ascendas al
teleroj de Pesilo Virtuozo arĉo ludis kapturnan preludon Ĝi resonigis fajfilon de sfera orgeno La pano havis saporon de migdaloj en ĉokolado Plue estas nur globeto sur kosma abako Pokaleton da vino turnas la fingroj, en ĝi solvitajn perlojn kune ni
fortrinkas el tasoj ore borderitaj Per sigela ringo ni estas enkodigitaj en polmojn kaj malheletajn infanajn okulojn La tempo diskuris en mozaikon de momentoj La pano havis saporon de migdaloj in naturale. La ĉielo estas mistera kristala globo La konstelacio de Pesilo en harojn kaŝas
blankajn fadenetojn Gobelino teksas krisignon tempon La ŝlosilo malŝlosas, ni eniras
hejmen kiel rikolto post semado, maldormo post nokto, akvo post vino, post migdaloj. . . PANON VI MANĜOS, AKVON VI TRINKOS (El poemkolekto Pesilo) Libelo-pesilo Sur
la glatan ŝelon de tremoloj, kiu perdiĝas en hidrargecaj folietoj,
projekcias lago tremantan speguliĝon. Du homoj ĝin observas. Iliaj
interplektitaj fingroj disŝovas puran malhelan akvon, sur la nivelo
proksime al la vizaĝoj tien-reen saltas akvaj insektoj kaj ekvibras
flugiloj de libeloj, sur kiuj la suno irize refraktiĝas, alie nenio ĝenas
ilin. Vi perceptas kvietecan staton ekvilibran, per okulo vi amasigas ĝin
por provizo. Kiu
kredus, ke ie pli malproksime konsiderinde tondras. La distremigita tero,
enkaven falinta, kovras nur dezertigon. La langoj de fajro englutas arbojn.
La homo batalas kontraŭ superforto. Kvieta maro facile ondetiĝas, ĉe la
horizonto jam anoncas sin ondofrapado. La ŝipeto malproksimiĝas, vi
ne retenas ĝin. Nur per splito vi devas rezisti kontraŭ frakasaj
ondoj. Io
malbona ekbatis, rompis fragilan ekvilibron. En diversajn flankojn diskuris
sonoraj tonoj kaj silentigitaj, streĉitaj kaj krevintaj kordoj. Pesilo
pesas vian ekvilibron. Eta plateto sur unu flanko de pesilo, kaj ĝia
glaciiĝo la teleron superpezos pli frue, ol vi atendus, pli frue, ol
plumba pezilo. La ekvilibron atencis granda ĉagreno, vundita animo,
senpovo helpi al vi, bruldolorantaj okuloj. Maltrankvilo, nepersistulo
vibranta, lokiĝis en la movojn de blankaj kaj nigraj cignoj. La koro
estas fendita en du duonoj. Kiam la nuanco de absoluteco iam malpezigos la
tempiojn kaj la okulojn, ĝi enfrotos la oleon de kredo kaj metos en
kamomilajn kompresojn dolorantan kapon. Hodiaŭ ĝi helpos al vi
transiri abismon sen perdoj. La
Tero estas fluganta tutaĵo, kiu ne malgrandiĝas, ne grandiĝas.
La steloj super ni nr ekkonas, ke dezerto soifas kaj aliloke estas la grundo
forlavita ĝis la fundo de maroj de inundoj. La malsekaĵo perdiĝas
en sentomalplena regiono. Nur martajn pluvojn ni pardonas pro ilia malfruiĝo,
ilia junaĝo. Kiam
vi iun forlasas, vi ne mankas al la tutaĵo, nur unu homo translokiĝis
kaj la alia aŭdas vian ridon kiel elsub sokoj, koran ridon, kiam li mem
dronigas sian kapon en angoro. Guton da galo la amo ne forfrapetas, ne
demandas kaj plu disdonas, senprofitema kaj mokata. Ni foliumas en la libroj
de konsiloj. Multaj raraĵoj estis skribitaj kaj restas netralegitaj,
aliaj saĝaj vortoj estis tralegitaj, sed ĝis nun ili ne estas
ankoraŭ enskribitaj en la homa memoro. Vi intermetas desegnaĵojn
inter la literoj kiel apogajn kolonetojn maldekstre kaj dekstre, vi estas
subtenata de erudicio de multaj bibliotekoj. Vi mem iris plu, plu en via
kono, pli proksimen al Dio. Vi
enskribas vortojn, komparas ilin kaj trovas ekvilibron. Kiam vi eksentos kun
enspiro kaj elspiro en la maldekstra kaj la dekstra ventrikloj la kompletecon
de via koro, rememoru la raran momenton. Kiam vi priskribos, kiel virino kun
viro iras kaj nenio ilin ĝenas, nur la flugiloj de libeloj kun irisaj
cirkloj kaj la folietoj de tremoloj, kiujn spegulas akvo, eble la priskribita
momento estos iam por iu utila. Libelo-pesilo pesas humidaĵon. Se ĝi tro donas, aliloke forprenas. (El la poemkolekto Ili ne scietas”) Vortoj elaŭdindaj El
la bluo de la ĉielo pasas fulmo. El blanka makuleto de nubeto, ke vi ne
konsiderus, preterflugis esamenoj senatente preter floroj. En la okulojn
kovritajn per polmoj la suno trabruligas fajrerajn ornamentojn. La kompreno
ne pretekstas. La ripoztempo estas ĉiam malpli longa. Kiel
ni devas superponti sekundojn kaj tagojn, kiujn rompas rokfirmaj vortoj kiel fragilajn
ŝelojn, demandas mi, ĉie mi demandas. Mi
tuŝas la plej profundajn miajn profundaĵojn kaj serĉas
vortojn, kiuj alparolus Vin, Sinjoro. Mi petas Vin ne lasi la korojn neŝirmitaj
kontraŭ arkpafistoj kiel celumatajn pafcelojn. Denove ĝenas min iaj
eksteraj devoj kaj frakasas misteran forton de preĝo. La
serĉantoj de veroj jam starigis limŝtonojn, kiu Vin, Sinjoro, povas
alparoli kaj kie oni permesis spekti. Miaj brakoj direktiĝas al Vi kiel ŝtuparformaj
tegmentetoj de pagodo, kiel turoj de preĝejetoj, por ke Vi aŭdu,
Sinjoro, silente skribitan ekvokon. Montru al mi peceton de ĉielbluo, de
cikorioj blutegitan lokon, tra kiu iras vojo de Vi sur la teron kaj konservas
por ni kuraĝigan sciigon: tie ĉi trairis sendamaĝe la homoj
kun la sopiro pli kaj pli ami. Amiko,
direktu miajn pensojn sencoplene, ĉar se ni estas senkonsilaj, la
distancoj inter la tigoj estas grandegaj kaj la plantago kvazaŭ estus
forgesanta kuraci. En
malkovrita skatoleto el ĉerizarba ligno trarigardu flaviĝintajn
velurajn rubandetojn kaj galonojn. Ili kunligis la harojn de juna virino kaj
al ili la okuloj de viroj estis kvazaŭ alpinglitaj. Poste nur pere de
nuboj povis ŝi sendi sciigon, kiel kreskas iliaj infanoj. Novan
baptoateston disŝirus la vento. Saluton de militira poŝto kiel la
plej valoran alligis blanka rubandeto al la folietoj de mirto. Kiam ili
revidis sin, ne sufiĉis la vortoj. Neniuj vortoj sufiĉis. Forviŝu
araneaĵon desur malnovaj folioj. Enestas en iIi forgesitaj vortoj.
Travivitaj vortoj. Plu kaj denove travivataj. Pruvite elaŭditaj. Kiam
el la ĉielbluo trapasis fulmo kaj vi restis kompleta, komprenigu al la
timtremantaj homoj, kiel vi ĉion scipovis. Mi
petas Vin, Sinjoro, aludu al ni, kiel eviti tiujn momentojn, kiam ĉio
pendas sur hareto. Instruu nin antaŭvidi ilin. Vi
donas al mi plumon, kvazaŭ ĝi devus plilongigi la tempon de inspiri
por pli facilaj tagoj. Malkaŝu, kie la tero kunpremiĝinta kaŝas vin, elaŭdindajn vortojn. (El la poemkolekto Ili ne scietas”) Kiom
pezas nigra guto Vi iradas tien kaj reen, vi rondiras dume
nedifineblan lokon en ĉiam malpli grandaj cirkloj, kiam vi komencas serĉi
vin mem. Vi enmanigas brikojn kaj montokreajn ovalŝtonetojn, ĉar vi
ne volas ĉian ajn elrigardon. Vi staras antaŭ aro da ledbinditaj
kaj broŝuritaj libroj, disfalemaj kaj vi sentas, ke ĉio jam devis
esti skribita. Vi iras plu kaj observas vitrajn koraletojn tiel kalkuleme
dismetitajn, por ke vi povu sur ili glitfali. Sed al vi, tiom juna, ŝajnas,
ke supreniri sur la turon estas facila kiel flugo de silvestrovespera
lumigilo. Vi alpaŝas al la unua ŝtupo de observa turo kaj komencas
engluti tenerajn vortojn, per kiaj priskribis japana poeto rozkolorajn
sakurojn. Pro la stelplena ĉielo vi eksentis kapturniĝon kaj vi
vetcirkulus kun la steloj pri brileco, kiam vi ekstaros sur la dudeka ŝtupo.
Sed dume vi malbone vidas en malproksimon, via diamanto estas dume en morta ŝtonaĵo.
Se eble ĝin faceti helpe de vortoj! Kiel ili scipovis enskribi en
griznigrajn tragediojn kaj en kantojn de pluirantaj ondoj tiom da nostalgio,
tiom da doloro pro neplenumita amo... Vi ĝisiris ĝis la etaĝo
de la observa turo, kiun konstruis aliaj, plue jam mankas balustrado, vi
supreniras sur eskalo, sed sur ĝia lasta rungo vi konstatas, ke piceoj
ombrigas elrigardon al bluetaj montoj, ĉar vi scietas, ke tie devus el
nuboj elstari krutaj montobazoj, prilumataj de supreniranta kaj subeniranta
suno. Vi devas vidi ilin per propraj okuloj, tiel kiel vi mem serĉas
respondojn ĝuste al viaj demandoj pri la senco, kaj vian sopiregon doni
kaj akcepti la amon. Nur tiel vi konstatas samtempe gravan aferon, ke pli
frue ili ne scipovis kvitiĝi kun disvastiĝinta malbono, ĉar
ili ne distingis la momenton, kiam ĝi ekestadis, kaj ne prenis serioze
tiujn unuajn, kiuj ekvidis ankaŭ ĝiajn konsekvencojn. Same kiel pli
frue la homoj estas neinstrueblaj. Vi devus iom plialtigi la observan turon,
por ke atingu la altojn ankaŭ aliaj, tiel vi ebligos al ili enrigardi la
spacon inter Dio kaj la tero, ĝis kien vi mem kolrompe supreniris. Tial
vi malsupreniros serĉi konvenan materialon kaj spertojn de konstruistoj
de nefalipovaj helaj punktoj. Vi subeniros sur la teron kaj konstatos, ke la
vitrejo de via konado estas malgranda. Vi plilaŭtigos la gitaron de
hispana flamengo, kvazaŭ neniu basa kaj soprana tono estus sufiĉe
forta por la sento, kiun vi havas en vi. Denove supreniri en alton... La turo
estas jam sufiĉe alta, ĝi jam superaltigis ĉirkaŭajn
arbojn. Vi ekvidos verdajn strietojn de prunelarbustoj kaj sovaĝaj ĉerizujoj,
ĉirkaŭtiritaj ĉirkaŭ la lumbo de la tero. Proksime al vi
estas aŭdebla kvazaŭ moka trilado kaj rondflugado de rabobirdoj, la
memorigo, ke la homo estas alkatenita al la tero, nur lia animo libere ŝvebas
pli alten. Vi vidas, ke al ĉiu verdaĵo la pentristo aldonis iom da
alia koloro, por ke vi distingu ĝermantajn avenojn kaj trifoliajn
herbejojn. Rozkoloraj matenruĝoj memorigas intensajn lotusajn florojn,
kiujn priskribis la hinda poeto Tagore kaj enigis ilin en la harojn de
knabinoj, irantaj en antaŭvesperoj, por akvo, en tepidaj vesperoj,
plenaj de amsuspiroj, en tepidaj verdaj antaŭvesperoj, en kiuj la ŝarĝoj
sur la kapoj ne pezas, ĉar sur interkonsentita loko ankaŭ hodiaŭ
vespere atendos karulo... Ĉion ĉi skribitan vi memorigas al vi kaj
subite vi ekkonas, ke vi bezonas sciigi iun proksimulon, ke vi atendas lin,
ke ĉio estas alia, ĉar la plej firmaj katenoj estas nur dezirataj
kaj libervolaj, ke vi scias, ke vi eraras, se vi preteriras vian plej
proksiman senatente, sed oni ne bezonos multajn vortojn, se unu donas al la
alia sin tutan. Vi descendos, riĉigita de tiu ĉi ekkono vi serioze
etendas manon por ĉiuj tagoj, donitaj al ni sur Tero, ĉiam kaj ĉiam
denove kiel konfirmon de kontrakto. Kion vi volas serĉi plu, se la
ekkono estas tiel simpla: la vivo mem estas sencoplena donaco, kial ili volus
ĝin damni? Kiam vi estis supreniranta sur ŝtupoj kaj instruis viajn
idojn, kiel brikoj estas metindaj unu sur la alia, kaj elinstruis al ili
homan parolon, vi mem serĉis nur iomete pli alte kaj malproksime. Al
viaj idoj vi volas doni nur la plej bonan, kion vi havas en vi, sed se vi
volas skribi pri tio en ilian memorlibron, vi ne trovas dume konvenajn
vortojn. Sed vi skribis al ĉiuj sciigeton, ke por vi kaj por ili vi
konstruis balustradon iom pli alten. Vi skribis la unuan poemon, kvazaŭ
vi estus facetinta diamanton per vortelfacetaĵo kaj estus kunliginta
ilin en versojn. Vi manprenis lunajn radiojn, post ĉiu radio vi ĉiam
denove supreniris sur la turon por aŭdi vian propran animon. Nome kiam
vi per sinceraj vortoj petis Dion kvietigi pulvorigajn ondojn, vi ekaŭdis
subite, ke via animo mem estas riĉa kaj grupigas vortojn por enskribita
vivo. Se ĝi posedas nur ŝirpecon de papero, same kiel pli frue ĝi
havis nur strieton de papiruso, ĝi sendos al ĉiuj sciigon tiel
koncizan, kvazaŭ la tuta enciklopedia vortaro estus skribita sur unu paĝo:
vere amu vin reciproke kaj venku malbonajn sonĝojn. Trovi kaj vidi antaŭ
si ĉiam lumigilojn, kiuj levas la homon super etanimecon, lumon antaŭ
si, lumon en la animo. Kion ĉion vi travivis, antaŭ ol vi venis al
tia konkludo kaj enskribis en metaforojn, ĉar alie tiun ĉi sciigon,
eĉ se ĝi estus skribita per sango de mortanta en milito junulo, oni
piede dispremus en flugiginta polvo, ĉar la homoj alkutimiĝis esti
indiferentaj. La ekzemplero aperis en la mondo - tiom vi ĝojas, ĉar
vi devis por ĝi elspezi multon da sento, serĉi ĝustajn brikojn
por plialtigi la observan turon kaj la plej ĝustajn vortojn, ĉu nun
neniu interesiĝas pri ili? Laŭdire la poemoj malbone vendiĝas,
eble oni povas aldoni ilin senpage. Tio estas malbone. Mi petas, se vi aŭdos
nemistifikajn versojn, kiuj alparolos vin, kiuj skuos vin interne, alparolos
vian animon, rememoru samtempe la homon, kiu ilin skribis, ĉar li
dividis kun vi venteton el sub irizaj arkoj, muzikon de bluaĵo el la
spacoj, kien ni ne ĉiutage apartenas kaj kiun li ekkaptis. Mi petas vin
danki lin, li estas sentema kaj vundebla, ĉar li montris al vi peceton
de sia animo, kiu eble povas kiel samariano kuraci vundojn kaj aldoni
harmonion. Ne vundu junajn poetojn per rapida rifuzo, ili fidas vin kaj
sendas por verdiktoj sian junan mondon. Gvidu ilin man-en-mane kiel homon,
kiu ankoraŭ ne prenis okulvitrojn, sed havas jam por ili preskribon.
Helpu lin fariĝi sperta en implikaĵoj de araneaĵa postkurteno,
ĉar elpetado estas humiliga. Tion mi deziras al neniu. Se Vi volas,
Sinjoro, ke la tasko estu plenumita, donu al ni por tio forton, mi petas, se
Vi donis al ni belegan senton gustumi la trinkaĵon de kreado, kvazaŭ
plumo ne estus nur peranto inter la animo kaj vortoj skribitaj sur papero.
Poemo ne estas trompo, enpensiĝu pri ĝi. Se vi estus en danĝero,
vi serĉus helpon kaj vokus ĝin. Kiam la mondo ŝajnos al vi
prilarmita kaj salaj gutoj nebuligos viajn okulojn, vi rememoros la poeton,
kiun vi nun neniel sopiras. Kiom pezas nigra guto, nigra perlo defalinta de ŝnureto, nigra tuĉo sur flugiloj papiliaj amplene bildigita - (El la poemkolekto Ekaŭdi la animon) Konfesu, animo, kiel vi vivis, ke bruligi tiam vi ne timis fajrojn de futuruloj. Konfesu, animo, kion vi atendis, kun kiu vi tiam elinventis trajnojn nur ekveturontajn. * Konfesu, animo, kiun vi kunprenis , kiam vi tiam promenis tra sablo surtera - Konfesu, animo, kie vi sociis, kiam oni amnestiis jarojn futurajn. * Konfesu, animo, kio vi estadis, kun kiu vi tiam traveturadis paradizon florantan. Konfesu animo, kio vi estadis, kiam fideleco sin mecenatis al amoj vivantaj. Konfesu, animo, kie vi plezuris, kiam vi tiam promenveturis en trajno ankoraŭ senrela. * Konfesu, animo, kie vi malaperis, ke al mi vi alcelis per antaŭlasta trajno. Konfesu, animo, kiu vi estis, kun kiu vi tiam spektis blankajn ebenaĵojn neplenskribitajn. Konfesu, animo, kun kiu vi vivis, por kiu vi vin motivis prepari domojn estontajn. * Konfesu, animo, kiu vi estis, kiu vin tiam sugestis foliumi paĝojn neplenskribitajn. Konfesu, animo, kiu vin instigis, kiam vi tiam bruligis kamenojn estontajn. * Konfesu, animo, kiel vi vivis, se vi ne drivis kun sabloŝtormoj, kiujn vi evitis. * Konfesu, animo, kian vivon vi elektis, se kiel almozulo ĉe fremda pordo vian valoron vi neglektis. * Konfesu, animo, kion vi vivspertis, ke vi vian trankvilon perdis por tagoj estontaj. * Konfesu, animo, kiel vi dumvive fartis, al kiu vi rigardis per sento scianta. * Konfesu, animo, tra kie vi vadis, kiam angoron oni forprenadis de voĉoj tremantaj. Konfesu, animo, kion vi preterlasis, kiam la amo pasis al bordoj flosantaj. * Konfesu, animo, kial vi en vivo suferis, kial vi nur toleris febran tremon. * Konfesu, animo, kiu vi estis, ke vi tiam rezistis sabloŝtormojn. Konfesu, animo, kion vi faris, kiel vi tiam vin preparis por vojaĝoj estontaj. * Konfesu, animo, kie vi iris, kial vi tiam miris amojn pasantajn. Konfesu, animo, kie vi rezidis, ke vi spite ĉiujn fidis sentojn eternajn. * Konfesu, animo, al kiu vi fidelis, ke vi tiam ne celis direkton elektitan. Konfesu, animo, kiel vi agis, kien vi tiam vin travagis kun sento serĉata. * Konfesu, animo, kio vin instigis, ke vian voĉon vi senigis de vortoj falsaj. * Konfesu, animo, kie vi atendis, kiam manon oni etendis al homoj dronantaj. Ĉu via animo restanta ekscios, ke la mian per vera brilo ĝi trabriligis tiel mirige? Kiel ekscios via restinta animo, ke la mia por ĝi naskiĝis dum
pilgrimo tra tempo pasanta? Kiel ekscios restinta animo mia, ke la via ĉirkaŭe cirkulis en devia vortico senbezona?
* I. Dancanto ĉe rando de labila ferdek-tabulo
sur pargeto de ŝtormantaj tagoj, mem en nigra ĵinso kaj nigra trikotaĵo finis rivoluon per nigra pinto de gimnasta ŝuo, per polmo duonigis spacon rifuzgeste, en la alia mano tenas antaŭ si blankan
maskon malmolan kiel pavimŝtonoj sub tapiŝoj, nudan gipsan muldaĵon de masko, antaŭ
ol oni donos al li ruĝajn lipojn kaj
arlekenan kolumon. Tio estas vi, mia subsojla certeco. Antaŭe vi en verdon florbutonojn fiksadis antaŭ la sojlo de rezistaj antaŭtimoj,
similaj al atriploj. En jaro de lekantoj ili ŝajnis
sencorezistaj, sed vi havis aliajn plurpiedajn regulojn: ke vi min amis, tio signifas nenion, tute
nenion. Dispistita certeco kiel disfalĉita herbo, ĝis grundaĵo ĉirkaŭflugas
kaj ŝtonoj frapas fenestrojn. Surprizitaj sekundoj forviŝas lotilojn de
tagoj. Demetu jam la maskon antaŭe por vi
fremdan, blankan ŝelon de lateksaj ŝmiraĵoj, duonmalkaŝu animon eble nur lacan, levu celfendon iom pli supren. Longedaŭraj sekundoj forviŝas
lotilojn de tagoj. Malbona ŝipanaro ne elverŝas el ŝipo
salan larm-akvon. Kien fuĝas viro kaj virino unu de la alia kaj englitas ĉiu en aliajn dimensiojn
.... II. Vin, Sinjoro, kun kunmetitaj manoj mi petas, helpu min ekvidi lumon en nigro de tagoj, se sub masko vidas mi vaksan vangon, maldikajn
lipojn, rigorajn okulojn, kapon kun mallonge tonditaj
haroj... Kun la vizaĝo desegnita en agendon mi
turnas paĝojn. Mi formetos sciigojn, demetos kandelojn. Venontaj sekundoj forviŝos lotilojn de
jam aliaj tagoj, sed Vi en ili ne estas kun blanka masko de
frosteco. Ne parolu jam, ne voku tra fermita pordo. Malkonstruiĝis domo el ludkartetoj,
restas ruina ombro. La infiniton ne finos unu surgluita masko. Certe Vi tion tiel volis, Sinjoro mia. Ankoraŭ helpu, mi petas, redoni animon al
vizaĝo sub la masko. III. Milfoje mi lernas ne atendi ĉe fenestro, ne aŭdi klakon de najbara pordo. Kiam mi vidas vin veni el malproksime enmallume, la angoro foras, la ŝtono eĉ ne
estis pezega. Kial vi turmentas min kaj bongusta por vi
estas tiu nutraĵo. Ankoraŭ hodiaŭ oni sendis por ni
forton, alifoje vi mem varmigu animojn viajn, ili
diris. La zorgojn mi helpis kuraci per sanigaj oleoj, elkreskis rankoro kontraŭ mi kiel tubero
aspergata de pluvoj. Kvazaŭ vi karesus min trans malproksimo, kiu nin ĝis marfundo apartigas. Rememoru aspergi violon, kiam vi tostos ies sanon. Senfine mi atendis, mi ne plu atendas. Mi demandas, kie estas senfina amo. Kio estas la amo sen fino, mi demandas, kiam la koloroj disfuĝis en mondflankojn Al vi ĉemizajn striojn mi ne plu
elektados kaj ne plu almetados al ili tuĉatajn
florojn sur kravatoj. De la montrofenestroj mi forturnas la vangon
kaj en min rigardas, en la animo lante mi lernas legi. Fianĉino Betula folio ĵus finis sian glisan dancon
kaj algluiĝis al la frunta vitro de aŭto kun blankaj rubandetoj kaj
verda mirto. Ĉie ĉirkaŭe estas kupro kaj ĉie oro de
folioj, ĉiuj metalgisistoj gisas sonorilojn salute al belo. Mi direktas
la vizaĝon al klinitaj oktobraj radioj kaj por provizo mi kolektas
varmon, sendatan de Suno al Tero, ŝanĝitan je skarlataj folioj,
kvazaŭ ĉiuj kalikoj estus pleniĝintaj per ruĝa vino. La
aleo malhelruĝiĝis kaj bruniĝis, la kaŝtanujoj rustiĝis.
Vi perceptas la momenton, kiam la estanta sekundo masonas subarbaĵojn
per oraj brikoj. El la ŝelo de nebulo elŝeliĝis belega aŭtuna
tago, brilanta kiel klakemaj tamburetoj de hispana dancantino. La aceroj rozkoloriĝis,
kvazaŭ vi estus surmetinta aliajn okulvitrojn. Dume la gejunuloj ne
scias, ke la nuptotago estas nur grandega preparo por la vivo. Neordinara sorĉo
beligis junan virinon, hodiaŭ blankan fianĉinon. Jam ŝi
transpaŝas la sojlon de la gepatra domo. Enmane ŝi tenas blankajn
rozojn, kiuj ankoraŭ antaŭmomente kreskis el trunketo en la tero.
La randoj de la blankaj petaloj estas rozkoloraj, kiaj estos la rememoroj pri
la hodiaŭa tago, en la kontraŭajn ekstremaĵojn de la petaloj
disverŝiĝis el la sepaloj supreniranta verdaĵo kiel el pokaloj
de ordinareco, kiel memorigo de la polareco de la vivo, nur por kompleteco, ĉar
hodiaŭ ili estas feliĉaj, tute feliĉaj. Sur la tabloj estas
vicigitaj malgrandaj kuketoj. Eĉ ne eblas kalkuli, kiom da aliaj
plenigis disdonatajn blankajn korbetojn. Bonodora mirto kiel smeralda pinglo,
ĉiam verda kaj aranĝita en kronetoj, kunteksas fadenetojn de
tradicio. Grandega deziro, interne estiĝinta por ĝojigi vin, kaj la
konfido, kun kiu vi postulis de mi versojn por via geedziĝanonco, donis
al mi forton por reakiri krajonon. Ankoraŭ la saman tagon, kiam
akvogutoj estis prilavantaj ĉiujn aliajn travivaĵojn de la tago, la
ŝaŭmaj gutoj koncentris abstraktan imagon skribi al vi ion belegan
en konkretan blankon de papero kun linioj de ornamaj literoj, ke ĝis
kiam vi amos unu la alian, vi ne havas kion timi. Ĉiuj skuas vian manon
kaj deziras al vi ĉion belegan, sed la panjoj emus doni al vi pecon de
si mem. La patrino estas ligita kun la filino per stranga kateno, tial ŝi
scias, kiam la filino estas tre trista, sed ŝi devas eĉ scipovi ne
vidi. Nur Vin, Sinjoro, ŝi povas peti, ke Vi favoru la junan amon. Longe
la patrino timas, ĉu ŝia peto estis sufiĉa. Ŝajnas al ŝi,
ke tio okazis tute antaŭnelonge, kiam la blanka fianĉino, tiom
trabeliĝinta, kun vualo levita super la diademo, eliris el la nupta aŭto
kiel el ora kaleŝo, kaj la virino, kiu staris sur ŝtuparo kaj
bonvenigis la junan paron ĉe la geedziĝa festeno, lasis fali
surteren glatan, blankan teleron, por ke ne manku splitoj por feliĉo. Kiom
da diafanaj glasoj la patrino volonte frakasus por ili. En ŝiajn okulojn
falas oscilaj radioj de ĉiuj eblaj eblecoj, kiujn kiel erarvagintajn ŝafojn
ŝi pelas reen, en vicon, en klarajn imagojn de ĉerizujaj aleoj.
Ankoraŭ longe ŝi vidas sian filinon kiel infanon, kiun ŝi
devus protekti. La ĉambroj estas kvazaŭ plenaj de filina voĉo
kaj kuretado, kiel konko estas plena de marsonoj. La silkaj fadenoj de la
interrilatoj estas streĉataj ĝisŝireble, ĉar la filino
estas jam pli matura, ol ili scietis. Nur ŝajne sub klinitaj branĉoj
de arboj fermiĝas silento, kiu estas fakte emocia kaj troplena de
vortoj, ankaŭ vi aŭdos ilin. Silente mi petas, Sinjoro, ebligu al
miaj proksimuloj konstantan amon, protektu ilin, mi petas, protektu. Silente
mi petas Vin, kaj se min aŭdos ankaŭ aliaj, ili diros - kion la
panjo denove flustras por si ... Iam, kiam la sorpoj denove estos maturiĝintaj
kaj la rozberoj estos purpure brilantaj sur arbustoj, ŝajnos al vi, ke
tiam estis ankoraŭ pli ora tago, la aceroj pli rozkoloraj kaj pli blanka
la vualo de la fianĉino. Sur blanka pergameno per krajono mi ŝanĝos mian nomon je la via Kiam mi turnos ŝlosilon en pordo al
nekono, mi deziros bonon por vi esprimi - Sur blanka pergameno per krajono vi ŝanĝos vian nomon je nomo mia Kiam mi turnos ŝlosilon sur vojo al
nekono, mi vin protektos, kion devu timi - Al etaj poetoj Eta
poeto La naturo estas stranga, el sekreto konstruas por si domojn. Vi skuas kapon, kiel ĝi estadas: Foje neĝas blanke, foje per la suno hejtas flugemaj pieridoj. Ili havas flugilojn kiel papero, vi povas sur ĝi skribi, konturi, pri tio, kion vi ne komprenas, por demandoj al poetoj kuri. Antaŭlonge revuloj imagis, ke ili flugadas sen sin teruri. Post longa tempo inĝenieroj kalkulis, kiel aviadilon figuri. Vi mem ellernos legi librojn, pli poste pro libroverkado plezuri. Kiom pezas nigra guto, nigra perlo de ŝnureto falinta, nigra tuĉo sur pieridaj flugiloj amplene eldesegnita. Cigno Venu, ŝipeto blanka, pli proksimen, alflosu, cigno blanka, sur lago, por ke mi karesu vin. Venu, ŝipeto nigra, venu pli proksimen, nigra cigno, alflosu sur nivelo, por ke mi karesu vin. La akva reĝino havas rompetitan flugilon, kiel ŝi aŭtune forflugos? Nobla pura blanka plumaro, longa kolo kaj flugiloj baletemaj, kiam vi forflugos, per kio mi anstataŭos
vin? Kiam vi verkos poemon pri cigno, ke ĝi atendas kun rompita flugilo
printempon, la homoj konos ĝin. Kiam vi enskribos vortojn al infanoj, ke la zorgojn vi dividos inter vi kaj ili, la cigno ekkantos belege kiel lastan fojon, la plej belan cignan kanton de l' poeto. Kiel vi devas ripari nigran truon de kolapsinta stelo, doloron, vakan pezon de gravito vi mem per kotonfadeno fiksita - Lampo Ora lumo de via lampo revivigis fabelajn gnomojn. Ni finlegis kaj vi ne volas dormi iri - Estingu kaj povos ni babili. Kiam la homoj lumis nur per kenoj, ankaŭ ne eblis vespere legi, tiom malpli librojn, ili estis malmultaj. Anstataŭ kandeloj - ampoletojn devis por si sinjoro Edison inventi por povi vespere longe legi. Neestingiĝintaj steloj brilas kiel Suno, sed nur el granda distanco, kiel lanternetoj lampiroj. Iliaj lumoj malvarmas, ne varmigas. Sed Suno - jen lampo, lumas kaj varmigas Teron. Ĉu povus Suno estingiĝi? Post kiomaj jaroj ĝi okazos, tion kalkuli ni ne scipovas. La homoj poste eksidos en kosma ŝipo por vojaĝi tra bluo kaj alian sunon
trovos. Sed tiam ni jam dormos, longe dormos, inter steloj en la ĉielo aliaj nian Teron kalkuli provos. La
poemon starigu super Tero por
povi sur Tero vivi. Ĉiun
tagon spiri al
febla plumo, por
ke ĝi rememoru. Fajfilo Kial kruĉeto fajfilon havas, kial ĝi fajfas, kiam bolas teo? Kial fajfilon havas kiel juĝisto, antaŭ ol li finfajfas al knaboj turniron?
Kiam veturadis trajnoj en femdajn landojn por tefolietoj kaj por spicoj, antaŭ tunelo ili ekfajfis por fortimigi fantomojn. Knaboj al trajnoj mansvingis kaj vetis pri fajfilo, de kie kien ili veturas por kargo. * Al trajnoj tien-reen kursantaj, al malproksimen sonantaj fajfiloj mi konfesas, mi ĉiam same envias, aŭ mi tion neas. Kiam fiksaj punktoj forflugis, ili ludas sinkaptadon. Aŭdigu vin al ili, ili vin trovos, ili ŝajnas proksimaj esti. Leoneto Dekstra, liva, rabobesto agresiva, ĉu vere vi mem estis tigreto, pluŝa leoneto en liteto nur kuseneto por ludado? Nun vi paŝas en kaĝo, en ia cirko vi havas hejmon. Oni vin tiel dresis, per stango, hoko devigis piedegon ĉirkaŭronde doni! Reganto de dezerto kaj reĝo de bestoj, ĉie vi evitu! En maneĝo ni estis solaj, kiel klaŭnoj ni faladis, sed en animo restis reĝo. Kiel ridindas stumblo, kiel delektas falo de klaŭno! Se klaŭnoj nur ridus el koro kaj ne falus kun doloro! Ĉu vi perdas ion pro rido? Ĉu vi disperdos leonan heroecon, se en animo estas rido kaj reĝo? Vespera
stelo I. Unua stelo - vesperstelo havas pupilojn plenajn de suno, de erarflugintaj vortoj pri fideleco en senfineco de blondaj kandeloj. Kiel vi malkovris trioblojn de bastono, tri malakrajn stangojn el ebono de subite finitaj amoj por mi neatendite en unu fojo? Antaŭsento kun frugilegaj briloj malfermis manon, lasis fali betuleton enkreskiĝintan en submontpinto super
roko. Ĝis antaŭnelonge vi staris ĉe
la ĉielo. La paso ŝajnis entute firma... Vi falas ĉiam pluen tra nekonata funelo. Dancanta stelo aperinta unue fulmojn ĵetas subŝuen. Tiom da klopodo elspezi por la ascendo... Ĉu vi distingus varmigon de idoj de
serpentoj? II. La vespero malheliĝis. Unua stelo - vesperstelo havas denove mil fratinojn en la ĉielo. Ne foliumu plu en angoroj, etendu polmojn al subiremaj sunoj. Per ili forton ricevadi kaj sendadi... La frakturon sur kolono jam hedero kaŝas,
ŝajnas, ke epoko de Amforo al ni enpaŝas.
Eble mi ekkaptas fragmentojn de Grandaj Agoj, unuajn neĝojn kaj ilian printempan
degelon. Delikate mi alturnas vangon kaj sentas: la volo vivi estas ĉie, en rosa guto, en briltremo. Kiu perfidis, tiu devas tion mem diveni, tuj kiam li forrulos ŝtonon de krudeco.. Unua stelo - vesperstelo kredas: la grandanimeco ekregas por sekvantaj du mil jaroj. Ĝustatempe En pokalon de vivo metitaj ĵetkuboj sub aŭspicioj de Cigno k K-io ie de iu skuitaj (ete eĉ de mi?) la x-an ĵeton streĉe atendas. Herbetoj ekstaris sur genuetoj. La kuboj estas ĵetitaj... Herbetoj humile surgenuiĝis. En senfunda glaso miksataj niaj kuboj la ludtrompistojn servis... Plua poento de milita duonrekto okazis sur la tero de teroro ĉirkaŭnavigebla.
Herbetoj ekkuŝis sub genuetoj. Kiam ili deĉifros timeman susuron de
herboj, ili surgenuiĝos dankeme por ekkono, ke ĝi povus esti tute diskrete naskiĝo
de lasta homo sur Tero. EN LA DEKDUA HORO herbetoj ekstaros super genuetoj. Pano,
lakto kaj mielo Dum jarmiloj oni bakas panon, trinkas lakton kaj rikoltas mielon po spiketoj kun grenerdeko, po rojetoj de blanketaj ondetoj, po gutoj el mielaj herbejoj. Dum jarmiloj satigis pano, lakto kaj mielo, rikoltita po gutetoj, elŝprucinta en rojetoj, kulturata po greneroj. Pinto de arbaro kiel smeraldo enkejlita en aven-oron klinas ramojn humiligajn kiel vinko trifolio ros-arĝentita. Mineralakvo kun trutoj ĉi tie ŝprucas.
Rivero, vigla ĉe la fonto, pura kiel glacikristaletoj, en miozotoj naskita, vi havas koton, blindajn brakojn, mortajn fiŝojn, grasajn flakojn. Kie estas kristalo ĉe fonto, iriza facetaĵo de glaso? Mueliloj de eterneco, pano vin trafluas. Neĝumita muelisto karesas grenerojn. Mueliloj de eterneco, malrapide vi muelas. Kiel mi povas vin pardoni, ke allasi vi povis faligon de ventmueliloj de la homaro, revojn pri paco de etendata mano. Nevidanta armilfaristo karesas klingon kaj glavpinto ensorbas ruzan venenon. Piramidon, katedralon, brilan ŝtonon nigra vidvino akuzas. Jarmilojn oni bakas panon, trinkas lakton kaj rikoltas mielon. Ĝuste tiel longe po gutetoj, po greneroj, po rojetoj la homo sin mem kulturis. Kiam li amasigis kuraĝojn por transiri kluzon de Viktorka, li devis transiri Viktorian akvofalon. Kaj li faris. Rivero, rubando ŝanĝema gargaras eternan tineton. Rondeton de humidaĵo akvo desegnas: fonton, rojon, maron pluvo. Jarmilojn nin ĉi tie sur la tero rikoltoj vivnutris, jarmilojn nin ĉi tie sur la tero ne rompis kolero. Hodiaŭ mi tranĉas panon, kun butero kaj mielo mi ĝin donas al
infanoj. Mi ĵetas ankron en ŝtonetojn de
certeco kaj kunportas ĝin miniaturan. Rozo Sovaĝrozujo denove blanke disbrakis, la fianĉinoj flustras misterajn vortojn: Sortdiinoj Pitiaj subskribos baptoatestojn kiel antaŭkurantoj sur vegoj de animoj
kaj korpoj. De bobeno de sento vi disvolvas mutan fadenon,
en viaj manoj ĝi restos nekunvolvita. Ŝpinu el spindelo de sento fadenon, via konfido estos distingita. Perpetuum mobile de Kankro kaj meridianoj palisetmarkas la teron por dorna ringo kaj cirkonferenco de rozoj. Mian paralelon ili krucigas kiel hazardludantoj. Kantĥoranoj ensorĉitaj en silentadon
de vortoj, vi atendas surdaj kameran A, en agordilon jam enspiris ĝin printempa
degelo. Ingita sporo de kolero superŝovos sensangan micelion en malhelruĝajn vangojn. Sur blanka ebenaĵo estas ruĝaj
rozujoj unusolaj salutoj por la amasoj sen fino de blankmaraj ebenaĵoj. Per neĝfloko ili sendis memento mori ... Kie aliloke kaŝi pli multe, ol ili diris
dum ĝisnunaj jaroj - en intertrajektorioj de atomoj dek potencigita
per minus dekkvar de mortkapaj metroj, per okuloj neniam
distingeblaj. Pontetoj falintaj ne helpos por transpaŝo, malvarmega ŝvito estas en muroj de
lamentoj. Sortdiinoj Pitiaj, jen - ĉu via averta
fingro? Mia alia duono decidis ne atendi plu. La bobeno de sento trarompas malaltan ĉielon,
grizan araneaĵon. Kunvolvu en fadenbulon por posteuloj la mesaĝon, ke la silentado de vortoj estas anatemo! Kial dismeti pluvombrelon antaŭ la mesaĝo
de gutoj, senditaj el mortigaj dezertoj en boteleto dek potencigita per minus dek
metroj granda ... Kiel neĝflokoj la petaloj defalis en kruĉetojn de sovaĝrozaj teoj. Mian paralelon primeditu kaj finpentru dignajn blazonajn rozojn. Obsidiana
tranĉilo Helpu min, diru al mi, sur kiu ŝtupeto sentis vi vertiĝon kaj diris al vi: Pli alten mi ne iru. Sur la polmo pankrusto limigas tranĉaĵon de miaj tagoj.” Helpu min, diru al mi, en kiu implikeco de vortoj kaj fremdaj nocioj vi distingis spegulon de via kompozitaca intelekto? Mil ŝtupetoj, ŝtonoj neireblaj montras dentetojn - kaj supre en sanktejo atendas oferanto kaj obsidiana tranĉilo. Centfoje pripensu plurajn ekzorcaĵojn. Mil foje eldiru petanto: Mi volas rigardi la vangon de Suno.” Milfoje petu, la koro ne renovigos formortintan kluzon, haltigitan pulson. Obsidiana tranĉilo Sunon ne pacigos. Helpu min, diru al mi, mi ne kuraĝas eniri la sanktejon. Mi bedaŭras la manojn, ĉizintajn milojn da serpentaj venenhavaj ŝtupoj. La koron enmanigis la oferanto kaj subfalĉis ĝin obsidiana tranĉilo. Helpu min, diru al mi, sur kiun ŝtupeton mi supreniru por vidi en min kaj surteren. Nur ne diru, ke la kvincenta ŝtupo unusola estas ekvilibra. Helpu min, diru al mi - vi ne povas, vi ne scias. Vi kaŝita estas post muro el vort-briketoj: Pli alten, pli alten!” Kaj aliaj vortoj per rulglitiloj rondflugas kiel noktaj papilioj ĉirkaŭ
flamo, insistas, sin entrudas: Jen supre estas nur komplika vakaĵo, oferanto kaj obsidiana tranĉilo.” Superba, kuraĝa irido, poleno aspergas viajn stigmetojn tiel, ke aliloken faladi ĝi eĉ ne povas. El via elokvento mempolena, klarvida, plenflora nova homo ne naskiĝos. Mi falas suben, ascendas supren, mi malkovras novan stelon kaj forgesas multiplikan tabelon. Mi trarigardas viajn hibridajn kulturaĵojn kaj subite ĉesas ilin sopiri. Vi ĉizas el marmoro vian ekskluzivan
monumenton, dum de infanoj mi ricevas florojn. Segretaria di stato Vatikano, 31-an de marto 1995 Prima sezione - affari generali La ŝtata sekretariato permesas al si
sciigi vin, ke Sankta Patro ricevis la donacon, kiu estis al li antaŭ
nelonge afable dediĉita. En la nomo de Lia Sankteco mi eldiras al vi
sinceran dankon por la donaco kaj por la esprimo de estimo. Samtempe kun ĝojo
mi sciigas vin, ke estis al vi donita Apostola beno, kiu rilatas ankaŭ
al la personoj al vi proksimaj. (Mons. L. Sandri, Asesor) Vian bebon vi karesis, Patrino Maria, liajn
rozkolorajn plandojn, per polmoj delikate, kvazaŭ se de la maro
venteto ekblovus trans dezerto. Per amo en ĉiu ektuŝo vi protektis
vian etan Filon kontraŭ tiuj, kiuj ŝatus per vortoj
kaj per ŝtonoj ŝtonumi. Ankaŭ niajn idojn protektu kontraŭ
la kolero de malbonuloj, afabla Patrino Maria, kaj instruu nin ami per patrina amo
protektanta. Linajn tolojn vi blankigis, Patrino Maria,
kvazaŭ vi scietus, ke vi foje kun pietato per ili vindos vian
Filon. Kiam vi ilin aspergis, post ĉiu guto via
larmo falis. La plandojn de via Filo pikis sablo eĉ
tra rimenetaj sandaloj. La sablo, kiun vi havis en la okuloj pro timo
pri Filo, Patrino Maria, plenigis la pokalon, en kiun ankaŭ ni
salon el niaj okuloj enŝutas. Per polmoj vi enfrotadis bonodorajn ungventojn
kaj palmajn oleojn, Maria Patrino, en plandojn, por kiuj, se ili reviviĝus,
vi donus vin tutan. Se maron vi estus elplorinta, venteto el ĝi
ne malseketigis la vivajn lipojn de Filo. Grandega kredo al Resurekto donis al vi forton
trasuferi vin kune kun Filo tra la plej alta ofero, Sankta Patrino, Maria. Vin ni denove petas, el via kredo kaj grandega amo donu lumon al
niaj animoj, Patrino Maria. La epoko
de Amforo Ju pli multe vi vokas ĝin, des pli multe ĝi malproksimiĝas, mem neniam atingebla. Sur krutaĵo vi supreniras, vi enpremas ardan linion de Suno en neeldiritajn vortojn. Glimaj skvamoj estas senmovaj briloj, haloj kun ovaloj de speguloj, nerimarkeblaj pulsoj en vizaĝo. Via supreniras per ĉamaj paŝoj, kie papilioj flugas trans leotopodoj ĝis la bluo de gencianoj, en traheliĝintan
verdon, al lago, kaŝita ĉe la ĉielo. Vi ne bezonas plu kaŝi vin, ĉar montaraj ŝafoj mem pro timo senmoviĝis, similaj al ŝtonoj ili ne iris trinki, kiel rigidaj koroj sen amo... Haltu, staru momenton - Disfluoj de rememoroj ne tuj solviĝos en pura akvo de mergaj riveroj. Vane vi kaŝas vin en ujo de klopodo, post ŝvitgutoj sur frunto, kaj ne havas eĉ tempon meti manojn en
lekantojn, en rozpetalojn nur duonpaŝon de vojo. Pli verŝajne la planedoj interkonsentiĝus, ol vi dirus - malbonan forgesu, tio apartenas en riveron de forgeso. Kial denove silento, silento dekutimigita, nur aŭtoj veturantaj tien kaj reen. Kial en tondra silento novan amarecon mi ekkonas tra larmoj, speguloj de malhelgrizaj ombroj sub okuloj, sub frunto. Engliti en aliajn dimensiojn, havi animon kapablan por vojaĝado en spiralo spirita pluen kaj pli alten... Kiu laŭ sia signo devas esti al Dio pli
proksime, foje li malkovros lin senpere ĉe si. Kiam vento pelos pluvgutojn, desur ĉielo falintajn ŝnuretojn kaŝos en malseka foliaro. Kiam denove ore brilos larikoj, ĉu vi poste levos invitilon al ĉiuj
belaĵoj? * Neniam plu mi gustumos kun vi kafon el la sama kruĉeto. Neniam plu mi aŭdos viajn kuraĝigajn vortojn. Kiel ombro de prujnkovritaj lekantoj estas nigraj okuloj sur faldaĵo en
libreto. Per ili plu sendadu sciigojn, ke ni rajtas resti homo ... * Simulu la hodiaŭon plu post cento da
jaroj, metu la hodiaŭon en la memoron de diskoj kaj enmetu diskojn de vivaj Kosmoj en komputilon de Tero: kie vi trovos ekblovon de tiel malicaj
spiroj... La Kosmo apenaŭ dirus: Mi ne volas loĝi plu kun vi. Mi nur ekspansias kaj denove malaperas. Ili simulis hodiaŭon por morgaŭo kaj ne kredis profetaĵojn kalkulitajn. Sed jam antaŭe ili ĝin scietis, longe antaŭ la epoko de Amforo. * Ju pli multe vi ĝin vokas, des pli ĝi al vi proksimas, ĝi mem neatingebla. Postmortan
kronon mi aĉetas La vivo fermiĝas, amareco estas fintrinkita. La spiro al minuto plua estas pli silenta, pli
gracila. La lasta jarringo kompletigis cirkonferencon, la basto de angioj rifuzas limfon. Kluzo malhelruĝa malrapidigas fluon, rompita tigo kliniĝas pli kaj pli
malalten. La nivelo super vi plene fermiĝas. Kie estas tiu momento, kiam homo mortos paciĝinta kaj sen sento de ŝuldo - Mano rigida ne ripetas manpremon, mortinta buŝo ne plu respondos. La nivelo de la vivo ĝuste nun fermiĝas. Ĉu vi ĝojas, ke ni ĉeestas? Kaj la patro iomete kapjesis lastfoje. La vivo plenumiĝis. Vi estas morta, en ni vi vivas plu. La vivo havas sian punkton, la lastan percepton, la lastan spiron. Tia estas la leĝo, laŭdire justa. Kiel akcepti la lastan jarringon, sub kiu la nivelo malfermiĝas? La postmortan kronon el freŝaj floroj mi
aĉetas. Larma pluvo ombris elrigardon de okuloj, disfokusigis restintajn restaĵetojn el
homo sub floroj - la plej bonan vestaĵon kaj blankan vizaĝon. El viveca rememoro, flankaĵo de estaĵo, ĝi faros grandan foton. Mi sendas dankon por kondolencoj kun petaloj pro pezo pendantaj, elkreskintaj el nigra grundo, el linio baza. Postmortan kronon mi aĉetas, vi havos ĝin el veraj rozoj. Ĝojigu per bukedo de lekantoj hodiaŭ mortan dumvive! Saluto Timide mi penetras en vian konscion, en aflikto mi kalkulas senbezonajn vortojn, esperigajn ridetojn, afablajn rigardojn. Per kiso konfirmi, per rideto verigi ni ne sukcesis. Timide mi penetras en vian konscion per saluto senbezona - indulgeme ne rifuzu. Kiu scias, en kiun konscion vi estos penetranta per saluto senbezona. Mi ne deziras tion al vi. Havi al kiu sendi almenaŭ saluton. Bratislava, la 20-an de aprilo 1993 Kara sinjorino Ludíková, mi dankas vin por la kuraĝigo, kiu estas
por mi pli valora, ol vi eble mem scietas. Kiel vi vidas, la sciigo per
rivero” trafis min kaj mi estas al vi tre dankema, ke vi kun via interesa
libreto rememoris ĝuste min. Iuj viaj versetoj estas al mi pli proksimaj,
la aliaj malpli, sed antaŭ ĉiuj mi klinas min kiel antaŭ ĉio,
kio havas animon kaj kion mi mem ne scipovas krei. Mi deziras al vi bonan sanon kaj multe da
belaj printempaj tagoj kun rido kaj en bonhumoro. Kun estimo Milan Markovič Prago,
la 27-an de julio 1993 Estimata sinjorino Ludíková, mi dankas vin el tuta mia koro por la
poemkolekto Pesilo. Vi tre ĝojigis min kaj mi antaŭĝojas, ke
ni iam renkontiĝos persone. Kore salutas Vin Via Jitka Molavcová Estimata sinjorino Věra, via kara afablaĵo - en la formo de
zorgeme aranĝita verketo - min ĝojigis. Feliĉe ĝi atingis
min ankoraŭ antaŭ mia forveturo. Mi alpakas tiun ĉi
belaspektan libreton - kaj en trankvilo mi enmergiĝos en ĝin. Mi dankas por la dediĉo, kiun mi vere
estimas. Mi deziras al vi sincere, ke via rara kaj profunde sentema talento
ankoraŭ kaj tre, tre longe trinkigu soifantojn. La 6-an de majo 1994 Via Václav Rein La
23-an de oktobro 1993 Estimata sinjorino Ludíková, mi dankas por via letero kaj libreto de
poezio, kiu faris al mi ĝojon. Energion
kaj sanon deziras Via
Adolf Born Epilogo Jam la kvara verskolekto de la aŭtorino,
kiu daŭrigas tri subtilajn libretojn de ŝia poezio el la jaroj 1992
ĝis 1994, efikas per impreso de plena koncentriĝo al la interna
vivo de introvertiteco, estas trankviligita medito pri la ekstera mondo. Ĉi
tien povas eniri nur tia leganto, kiu estas preparita per grava kaj profunda
legado de la ĉeĥa klasika moderna poezio, precipe se li ekkonis la
poemojn de Vladimír Holan kaj se li penetris en ilian ŝlosilon. Precipe
tiu ĉi lasta poezio de Věra Ludíková, eldonata fine tiel, kiel la poetino
jam longe meritas, de profesia eldonejo, kreas impreson de matura, preta, eĉ
definitiva verkado de la verkistino, kiu plene rajtas ne nur esti prezentita,
sed ĝui plenan sukceson ĉe la spirite fondita parto de nia
literatura publiko. Da tia poezio, kian prezentas la versoj de daŭra
valoro el la plumo de Věra Ludíková, ne estas multe eĉ en la ĉeĥa
poezio, tiom riĉa je poeziaj fenomenoj. Tial pro la subtileco de tiu ĉi
ĝenro, kiun hodiaŭ postulas nur ĉambra sfero de legantoj, la
poezia fenomeno de Věra Ludíková devus trovi sian lokon en la ĉeĥa
literaturo, kiun ĝi meritas. Silenta enpensiĝo, kiun ŝiaj
poemoj elvokas, formala kaj enhava vereco, per kiu ili distingiĝas kaj
kies organika komponanto ili estas, kreas kaj finkreas la stilon kaj la ĝenron
de tiu ĉi parto de la kulturo, hodiaŭ neglektata pro la orientiĝo
de la plimulto de la socio al la konsumo. Dr. Josef Lebeda Memore al Jan Palach Vi rigardas nin, viajn ĝemelojn, de la ĉielo, ĉeĥa studento Jan.
Vi timis, ke nia lando elspezos silentan kaj firman reziston por kukoj, dispistos ĝin ĝispolve, nenien plu. Vi volis movi tutan monton, apation de multaj homoj. En la koro havas la homoj pecetojn da plumbo. Apatio kiel neĝflokoj el nuboj mole surteriĝas, en la homoj kreskas, vi pensas - laŭvorte. Viajn vidantajn okulojn vualas sekreto kiel Viajn lastajn tagojn. Kun tankoj kun stelo malheliĝis la
matenoj, kiam la ventroj de aviadiloj ilin alportis. Kurta homa memoro forgesas.. Morti vi ne volis, vi volis brili kiel viva homa torĉo por la prezo de morto, nevanigo. Bone vi celis en la tempon, ĉar tiam ankoraŭ povis esti la homaj koroj de Vi plenigitaj, nerigidaj pro timo. Dormema apatio kiel lanta putrado estas daŭra minaco por la homaro. Ŝajna trankvilo poste kovris malsanan stultan spiron de cedemo. Hodiaŭ la ruĝa stelo estas paliĝinta, antaŭlonge iam forputris la aŭgusta
herbo. De tempo al tempo ni foliumu en la memoro. Ni ne volu morti, ĉar vivaj ni devas fronti kontraŭ dezerteco kaj
malbono. Via lumo, la lumo de flamo prilumas plu la korojn iam ŝtonecajn, la animojn
apatiajn. Vi
estas antaŭkuranto de novaj tagoj de la epoko de Amforo, de
venontaj du mil spiritaj jaroj. |
|
|